พระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ปรกโพธิ์
พระสมเด็จวัดระฆังเป็นสุดยอดในความใฝ่ฝันของหลาย ๆ คน และก็เป็นพระเครื่องชั้นยอดของเมืองไทย แต่ก็ไม่ใช่จะหาง่าย ๆ และราคาก็สุดเอื้อมทั้งนั้น แต่ก็มีพระสมเด็จวัดระฆังอีกพิมพ์หนึ่ง ซึ่งราคา ก็พอจะเอื้อมถึง นั่นก็คือ พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์ ราคาพิมพ์ปรกโพธิ์จะเริ่มต้นที่หลักแสนถึงหลักล้านต้น ซึ่งเป็นราคาที่คนรักสมเด็จสามารถจะจ่ายได้ทั้งนั้น แต่ปัญหาอยู่ที่จะหาพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์ได้ที่ไหน เพราะว่าเป็นพระสมเด็จที่สร้างไว้น้อยมาก หลักเกณฑ์ในการพิจารณาก็ยากไม่มีกฎเกณฑ์ที่เป็นมาตรฐาน และวันนี้ผู้เขียนจะรวบรวมความรู้ต่าง ๆ ที่ อ.เต็ก เคยชี้แนะผู้เขียนไว้ และข้อมูลจากตำราต่าง ๆ ซึ่งมีข้อมูลเชิงลึกบางส่วนมาอธิบาย เป็นเกร็ดความรู้เล็ก ๆ น้อย ๆ ให้ผู้ที่สนใจวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์ได้มีความรู้เพิ่มขึ้นมาอีกเล็กน้อยก็ยังดี
ในอดีต พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์ ในวงการพระเครื่องจะไม่ยอมรับ และไม่จัดให้เป็นพิมพ์มาตรฐานของพระสมเด็จวัดระฆัง พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์เริ่มมีคนยอมรับก็ตอนเปิดกรุวัดใหม่อมตรสบางขุนพรหม ปี 2500 เพราะตอนเปิดกรุพระสมเด็จบางขุนพรหม ก็มีพิมพ์ปรกโพธิ์รวมอยู่ด้วยแต่ ก็ไม่มากนัก และทางวัดเปิดราคาพิมพ์ปรกโพธิ์ไว้ถึง 3,500 บาท ซึ่งแพงกว่าพิมพ์ใหญ่เสียอีก และก็หมดภายในพริบตา หลังจากนั้นบรรดาเซียนพระทั้งหลายก็เริ่มเชื่อว่า พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์นั้นน่าจะมีจึงค่อย ๆ เริ่มเก็บพิมพ์ที่ดูง่าย ๆ และเก่าจริง ๆ แต่ส่วนใหญ่จะเน้นพระที่มีรักเก่าหรือทองเก่าและเนื้อจัด แต่ก็ต้องใช้เวลาหลายสิบปีกว่าจะโน้มน้าวจิตใจของคนส่วนใหญ่ให้หันกลับมายอมรับพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์แต่ก็คุ้มค่า เพราะปัจจุบันพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์ที่เห็นจากอดีตและเก็บถึงปัจจุบันเป็นองค์ที่คุ้นตาหลาย ๆ องค์ บัดนี้พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์เหล่านั้นก็กลายมาเป็นองค์ครูในปัจจุบันนี้แล้วครับ
พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์ มีการจัดสร้างหลายครั้ง หลายวาระ แต่ส่วนใหญ่จะสร้างเนื่องจากได้เลื่อนสมณศักดิ์สมเด็จโตให้สูงขึ้น ส่วนพิมพ์ก็มีหลายแบบ เช่น พิมพ์มีโพธิ์ข้างละ 5 ใบ, โพธิ์ข้างละ 7 ใบ, โพธิ์ข้างละ 8 ใบ และสุดท้ายโพธิ์ข้างละ 9 ใบ พิมพ์ที่สร้างช่วงแรก ๆ คือโพธิ์ข้างละ 5 ใบ และข้างละ 7 ใบ ตอนนั้นช่างที่แกะแม่พิมพ์ถวาย จะเป็นช่างชาวบ้านมาแกะถวายสมเด็จโต ส่วนพิมพ์โพธิ์ 8 ใบ และโพธิ์ 9 ใบ จะเป็นช่างหลวง แกะแม่พิมพ์ถวายสมเด็จโต โดยเฉพาะโพธิ์ข้างละ 9 ใบที่ช่างหลวงเป็น ผู้แกะแม่พิมพ์ ช่างหลวงคนนั้นก็คือ หลวงวิจารณ์เจียรนัยนั่นเอง นี่แค่เพียงกลุ่มโพธิ์เท่านั้น ยังมีพิมพ์อีก ที่เซียนต่างยึดถือ และเป็นที่นิยมกัน นั่นก็คือ พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์แบบเกศบัวตูม และพิมพ์ปรกโพธิ์แบบฐานแซมเป็น 2 พิมพ์ที่นิยม และมาตรฐานที่สุดในตอนนี้
หลักการสังเกตวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์
1. เส้นกรอบแม่พิมพ์ด้านข้างทั้งสองข้าง จะลากลงมาสุดมุมล่างของกรอบพอดี
2. เส้นซุ้มครอบแก้วจะแลดูแคบ ๆ สอบ ๆ คือไม่กว้างมากนักทั้งสองข้าง
3. การเลือกกลุ่มโพธิ์ให้เลือกกลุ่มโพธิ์ที่มีข้างละ 8-9 ใบเป็นหลัก เพราะกลุ่มโพธิ์ประเภทนี้เป็นกลุ่มโพธิ์ที่ช่างหลวงเป็นคนแกะแม่พิมพ์ และคาดว่าพิมพ์พวกนี้จะเป็นพิมพ์มาตรฐานในอนาคต
4. ให้เลือกพิมพ์ปรกโพธิ์ที่ตัวองค์พระมีสังฆาฏิร่องคู่, หูยาว และมีเส้นแซมใต้ตัก, เส้นแซมใต้ฐานชั้นบนเหมือนพิมพ์ฐานแซม
5. และให้เลือกพิมพ์ที่มีขาซ้ายถ่างลงหรือห้อยลงคล้ายพิมพ์เกศบัวตูม
6. และให้เลือกพิมพ์ปรกโพธิ์ที่มีรักทองเก่า เพราะมันจะบ่งบอกถึงอายุความเก่าได้เมื่อพิมพ์อาจจะไม่ชัดเจน รักทองเก่าอาจจะเป็นตัวตัดสินแทนแม่พิมพ์ก็ได้
7. ด้านหลังวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์ส่วนใหญ่จะเป็นหลังเรียบ แต่เอกลักษณ์ของวัดระฆังบางอย่างก็ต้องมี เช่น รอยปริแตกตามขอบ, รอยปูไต่ เป็นต้น
8. และอย่าเลือกผิวพระที่มีขี้กรุ เพราะขี้กรุจะบ่งบอกว่าเป็นปรกโพธิ์บางขุนพรหม ซึ่งเซียนบางคนจะยัดให้เป็นวัดระฆังโดยอ้างว่าเป็นพระสองคลอง คือวัดระฆังฝากกรุบางขุนพรหมก็ได้
รีวิว
ยังไม่มีบทวิจารณ์